Gözəl əxlaqa əsaslanaraq yaradılacaq İslam Birliyi, bütün dünyada ədalət,
dinclik və əmin-amanlığın kök salmasına vəsilə olacaq.
20-ci əsrin ikinci yarısında başda Fələstin olmaqla Bosniya, Kosova,
Qarabağ, Kəşmir, Açe kimi bölgələrdə baş verən hadisələr müsəlman
aləmini əhəmiyyətli bir həqiqətlə üzləşdirmişdir. Minlərlə vətəndaşın
həyatını itirdiyi, uşaqların yetim qaldığı, vəhşiliyin və zorakılığın ən
yüksək səviyyəyə çatdığı bu bölgələrdə, Qərb dünyası, baş verən insanlıq
faciəsinə ya heç bir reaksiya verməmiş, ya da çox gec reaksiya vermiş və
lazımi tədbirlərin alınması mövzusunda ləng davranmışdır. Bu vəziyyət,
İslam aləminin boynuna götürməli olduğu məsuliyyəti müsəlmanlara bir
dəfə daha xatırlatmışdır: Müsəlman xalqlarının hüquqlarının qorunması,
ehtiyaclarının nəzərə alınması hər kəsdən əvvəl digər müsəlmanların
məsuliyyətidir və İslam aləminin bu mövzuda olduqca aktiv və çevik
olması zəruridir. Müsəlman ölkələrin bütün müsəlmanların
təhlükəsizliyini zəmanət altına ala biləcək bir güc halına gəlməsi,
ancaq İslam aləminin beynəlxalq siyasət sahəsində tək bir səs olaraq
təmsil edilməsiylə mümkün olacaq. İslam aləmi hərbi, siyasi və iqtisadi cəhətdən vahid olmaq
məcburiyyətindədir.
Vəziyyət belə olduğu halda, İslam aləmində lazım olan birlik və
bərabərlik hələ də tam mənasıyla təmin edilməmişdir. Avropanın demək
olar ki, bütün dövlətləri, siyasi, iqtisadi və mədəni bir birlik olan "Avropa
Birliyi" təşkilatı altında toplanmış olduğu halda; Müsəlmanlar kifayət
dərəcədə əməkdaşlıq edə bilməmişlər.
Hətta yaxın keçmişdə bəzi İslam ölkələri arasında dərin anlaşılmazlıq və
ixtilaflar yaşanmışdır. İran-İraq müharibəsi, İraqın Küveyti işğal
etməsi, Pakistan-Banqladeş döyüşü kimi müsəlman ölkələri arasında baş
verən döyüşlər yaşanmışdır. Müsəlman ölkələrində çox vaxt etnik və
siyasi problemlərdən ötrü yaşanan vətəndaş müharibəsi və qarşıdurmalar
da məsələn, Əfqanistanda, Yəməndə, Livanda, İraqda və ya Əlcəzairdə
olduğu kimi İslam aləminin, doğru vəziyyətdə olmadığını açıq şəkildə
göstərir.
Birlik ruhunu yaşatmaq
Uca Rəbbimiz Allah, bütün müsəlmanların tam bir birlik ruhu içində
yaşamalarını və hərəkət etmələrini əmr etmişdir. Uca Rəbbimiz
müsəlmanların "sanki bir-birlərinə pərçimlənmiş bir bina kimi" (Saff
surəsi, 4) olmalarını bildirmiş və belə buyurmuşdur:
“Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın!...”(Ali İmran
surəsi, 103)
Uca Rəbbimiz müsəlmanların birlik olmadıqları təqdirdə güclərinin
azalacağını isə Qurani Kərimdə belə bildirmişdir:
Allaha və Onun Elçisinə itaət edin, bir-birinizlə mübahisə etməyin,
yoxsa dağılıb zəifləyərsiniz. Səbir edin, çünki Allah səbir
edənlərlədir. (Ənfal surəsi, 46)
Bu ayədə hal-hazırda dünyada müsəlmanların niyə lazım olduğu kimi güclü
olmadıqlarının da əsl səbəblərindən biri bildirilir: "Birlik ruhu
içərisində olmamaq"
Əgər bütün müsəlmanlar vahid halda birləşib güclənərsə; İslam ölkələrini
inkişaf etdirmək, abadlaşdırmaq və inşa etmək; zülmə məruz qalan
müsəlmanlara kömək etmək və onları qorumaq üçün lazımi şəkildə fikri
mübarizə aparmaq; İslamın gətirdiyi gözəl əxlaqı bütün dünyaya ən gözəl
şəkildə izah etmək; saxta İslam adına ortaya çıxan terrorizm kimi azğın
cərəyanların qarşısını almaq; bütün bəşəriyyətə xeyir verəcək elmi,
bədii, mədəni inkişaflara nail olmaq kimi bir çox müvəffəqiyyəti Uca
Rəbbimiz müsəlmanlara nəsib edə bilər.
Böyük İslam alimi Bədiüzzaman Səid Nursinin ifadəsi; "İslam aləmi üçün
əhəmiyyətli təhlükə, "cəhalət, zərurət (kasıblıq) və ixtilafdır".
Bunları "sənət, bacarıq, ittifaq" yolu ilə məğlub etmək lazımdır.
(Divan-ı Harbi Örfi səh. 15) İttifaq bəlkə də bunların içində ən
əhəmiyyətlisidir, çünki ittifaq sayəsində bütün müsəlmanlar "sənət və
bacarıqlarını", yəni bütün qabiliyyət və məlumatlarını birləşdirib,
İslam dini üçün böyük xidmətlər göstərə bilərlər.
İslam aləminin keçmişdəki ehtişamına bənzər bir əzəmətin bu gün də
yenidən yaradılması, müsəlmanların yenidən dünyaya işıq tutan
"mədəniyyət və sivilizasiya liderləri" olmaları mümkündür. Şəxsi mənfəət
narahatlıqlarını bir kənara buraxan, fərqlilikləri tolerantlıqla
qarşılayan, gücünü və enerjisini yalnız İslamın, müsəlmanların və
insanların xeyrinə istifadə edən, plüralizm tərəfdarı olan, razılığa
gedən və sülhsevər bir mədəniyyət müsəlmanlar arasında hakim olsa, İslam
aləmi 21-ci əsrin ən böyük mədəniyyətlərindən birini yarada bilər.
Sevgi, mərhəmət, anlayış, əzmkarlıq kimi İslam əxlaqının da təməli olan
dəyərlər sayəsində, bu gün bir qisim müsəlman ölkələrində hakim olan
despot rəhbərliklərin də sonu gələcək, mədəni və iqtisadi cəhətdən
inkişaf baş verəcək və dünyanın müxtəlif bölgələrində təzyiq altına
alınan, zülmə məruz qalan, amansızcasına qətlə yetirilən müsəlmanlar
sülhə və təhlükəsizliyə qovuşacaq.
Öz daxilində birliyi təmin etmiş İslam aləmi, dünya sülhünün də zəmanəti
olacaq, bəzi radikal ünsürlər və "mədəniyyətlər arası qarşıdurma"
tərəfdarı olanlar nəzəriyyələrinə səbəb olaraq irəli sürə biləcəkləri
mühiti tapa bilməyəcəklər. Bütün bunların nəticəsində isə, Allahın izni
ilə Əsri-səadət dövrünün bir bənzəri 21-ci əsrdə yenidən yaşanacaq.
İSLAM BİRLİYİ MÜSƏLMANLARA İQTİSADİ GÜC VERƏCƏK VƏ HƏYAT SƏVİYYƏLƏRİNİ
YÜKSƏLDƏCƏK
İqtisadi və texnoloji cəhətdən inkişafa ehtiyac duyan müsəlman
ölkələrində sabitliyin təmin edilməsi üçün atılacaq ən əhəmiyyətli
addım, İslam Birliyi altında birləşmə olacaq.
Şübhəsiz ki, iqtisadi əməkdaşlıq həm sabitliyin təmin edilməsi, həm də
inkişaf baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Bir çox müsəlman ölkənin
vacib ehtiyacı, iqtisadiyyatının stabilləşməsi və möhkəm təməllər
üzərinə qurulmasıdır. İslam aləmində sənayenin inkişafına əhəmiyyət
verilməsi, lazımi sərmayələrin qoyulması zəruridir. Ümumi bir inkişaf
layihəsi hazırlamağın lazım olduğu da açıq şəkildə görünür.
Təhsil, iqtisadiyyat, mədəniyyət, elm və texnologiya eyni anda inkişaf
etməlidir. Bir tərəfdən iş sahələrini texnoloji cəhətdən inkişaf
etdirməklə yanaşı, digər tərəfdən də işçilərin təhsil səviyyəsinin və
keyfiyyətinin artırılması da təmin edilməlidir. Cəmiyyətlər daha
məhsuldar olmağa təşviq etdirilməlidir. Bir çox müsəlman ölkələrində
yaşanan yoxsulluğun, savadsızlığın, gəlirlərin qeyri-bərabər
paylanmasının və digər sosial-iqtisadi çətinliklərin aradan
qaldırılmasında iqtisadi əməkdaşlıqların böyük töhfəsi olacaq. Bu
əməkdaşlıq, sərbəst ticarət sahələri, gömrük birliyi və ortaq bazarlar
yaratmaqla qurula bilər.
İSLAM REGİONU ZƏNGİN YERALTI RESURSLARA SAHİBDİR
Müsəlman ölkələrinin böyük bir hissəsi dünya ticarət yollarının
əhəmiyyətli kəsişmə və keçid bölgələrində yerləşir. Qara dənizi Aralıq
dənizinə, Aralıq dənizi və Bəsrə körfəzini Hind okeanına birləşdirən
boğaz və kanalların və Hind okeanındakı əsas keçid yerlərinin
müsəlmanların nəzarəti altında olduğu düşünüldüyündə, İslam aləminin
qlobal tarazlıqlar baxımından daşıdığı əhəmiyyət daha yaxşı başa
düşüləcək.
Bura həmçinin neft, təbii qaz kimi strateji yeraltı resursları
baxımından dünyanın ən zəngin torpaqlarının İslam regionunda olduğu
həqiqəti əlavə olunduğunda, cədvəl daha da dəqiqləşir. Bu
xüsusiyyətlərin hamısı İslam aləmi üçün böyük bir strateji imkandır və
bu imkanların yaxşı dəyərləndirilməsi müsəlmanların dünya siyasətindəki
fəaliyyətlərinin artması mənasını verir.
Yalnız Bəsrə körfəzi bölgəsi, bu günə qədər kəşf edilmiş dünya neft
ehtiyatlarının 2/3-sini özündə cəmləşdirir. Neftlə yanaşı, Yaxın Şərqin,
dünya qaz ehtiyatının təxminən 40%-nə sahib olduğu həqiqəti də nəzərə
alınmalıdır. Həmçinin, Qafqaz və Orta Asiya ölkələri də təbii qaz və
neft baxımından olduqca zəngin ehtiyatlara sahibdirlər. Müsəlman
ölkələrinin bu üstünlüyü, bəzilərinə görə enerji əsri kimi adlandırılan
21-ci əsrdə daha da əhəmiyyət qazanacaq. Necə ki, İslam regionu sahib
olduğu bu üstünlükdən lazım olduğu kimi faydalanmır.
MÜSƏLMAN ÖLKƏLƏRİNİN BİR-BİRLƏRİNƏ İQTİSADİ DƏSTƏK VERMƏLƏRİ İSLAM
ƏXLAQININ BİR TƏLƏBİDİR
Bir çox müsəlman ölkələrində -zəngin ehtiyatlara baxmayaraq- istehsalı
artıracaq və ya çıxarılan ehtiyatın ölkə sənayesində istifadə edilməsini
təmin edəcək lazımi infrastruktur və texnoloji imkanlar qeyri-kafidir.
Müsəlman ölkələrinin iqtisadiyyatlarının fəaliyyəti və strukturları
arasında müəyyən fərqlər vardır. Bəzi ölkələrin iqtisadiyyatı yeraltı
zənginliklərinə (neftlə zəngin olan ölkələrdə olduğu kimi) əsaslandığı
halda, bəzilərinin iqtisadiyyatı (coğrafi quruluşların əlverişli
olmasından ötrü) əkinçiliyə əsaslanır. İqtisadiyyat strukturundakı bu
fərqliliklər ortaq investisiyalar və təşəbbüslər sayəsində əhəmiyyətli
bir zənginlik mənbəyinə çevrilə bilər. Bu da ancaq İslam Birliyi ilə
təmin edilə bilər.
Məsələn, bir ölkədə neft çıxarıldığı halda, bəlkə də, başqa bir ölkədə
bu neft istifadə ediləcək, kənd təsərrüfatı imkanları məhdud olan bir
İslam ölkəsinin ehtiyacları da kənd təsərrüfatı zəngin olan ölkələr
tərəfindən aradan qaldırılacaqdır. Beləcə, həm iş imkanları artacaq, həm
də müsəlman cəmiyyətlərdə gəlir səviyyəsi yüksəlməyə başlayacaq.
Həmçinin, müsəlman ölkələr arasında meydana gələcək bilik və təcrübə
mübadiləsi bərəkəti artıracaq, texnoloji inkişaflardan bütün müsəlmanlar
lazım olduğu kimi istifadə edəcəklər.
Müsəlman ölkələrin bir-birlərinə iqtisadi dəstək vermələri İslam
əxlaqının bir tələbidir. Ehtiyac içində olana kömək etmək və sosial
həmrəylik müsəlmanların əhəmiyyətli xüsusiyyətlərindəndir. Qurani
Kərimdə bir çox ayədə "ehtiyac içində olanların qorunması" əmr
edilmişdir. Cəmiyyət içindəki ictimai köməkləşmə cəmiyyətlərarası
səviyyədə də aparılmalıdır.
İslam aləminin öz imkanlarını və güclərini birləşdirməsini təmin edəcək
ortaq təşəbbüslər, ancaq mərkəzi bir qurumun liderliyi və koordinasiyası
ilə həyata keçirilə bilər.
Bunun təmin edilməsi isə, İslami bir mədəni oyanışla mümkündür. İslam
Birliyi həm bu mədəni oyanışa, həm də onun nəticələri olan siyasi və
iqtisadi əməkdaşlıqlara rəhbərlik edəcəkdir.
Uca Rəbbimiz Quranda, ehtiyac içində olanların qorunub himayə edilməsini
və köməkləşməsini əmr etmişdir:
“Qoy aranızda olan fəzilət və sərvət sahibləri qohumlara, yoxsullara və
Allah yolunda hicrət edənlərə verdiklərini azaltmasınlar…” (Nur surəsi,
22)
“Var-dövlət sahibi öz varına görə xərcləsin. İmkanı az olan isə Allahın
ona verdiyindən xərcləsin…” (Talaq surəsi, 7)
İslam ölkələri arasında qardaş olmağın şüuru ilə ediləcək əməkdaşlıqlar,
müsəlmanlara rifah və bolluq gətirəcək, İslam aləminin illərdir ki,
əhəmiyyətli problemlərindən biri olan yoxsulluğun aradan qaldırılmasını
təmin edəcək.
İSLAM BİRLİYİ DİNCLİK VƏ TƏHLÜKƏSİZLİYİ TƏMİN EDƏCƏK
İslam Birliyi, həm müsəlmanlar arasında yaşanan mübahisələrin həllinə
gətirib çıxaracaq, həm də müsəlmanlar ilə başqa qüvvələr arasındakı
döyüş və qarşıdurmaların başa çatmasını təmin edəcək.
Dünyanın bəzi bölgələrində yaşanan qeyri-sabitlik, yalnız bu bölgəyə
təsir etməklə kifayətlənməz, bütün dünyaya mənfi istiqamətdə təsir edər.
İslam regionu məhz belə bir bölgədir. İslam aləminin hər hansı bir
bölgəsində yaşanan problem də, bütün bu regiona bilavasitə təsir edir.
Yaxın Şərqdə yaranan bir gərginliyin təsiri Şimali Afrikada hiss edilir.
Xəzərdə baş verənlər Yaxın Şərq bölgəsinin gələcəyinə təsir edər. Bəsrə
körfəzində baş verən hadisələr Cənub-Şərqi Asiyanı bilavasitə
maraqlandırar. Bu da, müsəlman regionunun hər hansı bir bölgəsində
qarşıdurma, problem, gərginlik varsa, bunun narahatçılığının bütün İslam
aləmində hiss ediləcəyi mənasını verər. Əlbəttə ki, eyni şey sülhə də
aiddir. Uzun müddət davam edən gərginliklərin, -məsələn, Ərəb-İsrail
probleminin– sülhlə nəticələnməsi, bütün İslam aləminə müsbət təsir
göstərəcək.
20-ci əsr ərzində İslam aləminin böyük bir hissəsində, daimi bir döyüş,
qarşıdurma və qeyri-sabitlik hökm sürdü. Bu dövr, ehtiyatların israf
edilməsinə, iqtisadi tərəqqinin demək olar ki, dayanmasına, həyat
səviyyəsinin çox aşağı enməsinə, hamısından əhəmiyyətlisi milyonlarla
müsəlmanın həyatını itirməsinə gətirib çıxardı.
Hələ də bəzi müsəlman ölkələri arasında anlaşılmazlıqlar davam edir,
vaxtaşırı olaraq gərginliklər də artır. Müsəlman ölkələrlə müsəlman
olmayan qüvvələr arasındakı döyüş və qarşıdurmalar da böyük bir
narahatlıq və qeyri-sabitlik səbəbidir.
SÜLH VƏ SABİTLİK ÜÇÜN HƏLL: İSLAM BİRLİYİ
İslam Birliyinin yaradılmasının müsəlmanlar üçün əhəmiyyətli
faydalarından biri, bu birliyin müsəlman aləmində dinclik və
əmin-amanlığın hakim olmasına vasitəçi olmasıdır. İslam Birliyi həm
müsəlmanlar arasındakı münaqişə və anlaşılmazlıqları həll edəcək, həm də
müsəlmanlarla başqa qruplar arasındakı müharibə, qarşıdurma və gərginlik
hallarına razılıq və sülhlə son qoyacaq.
İslam Birliyinin İslam aləmində
yaradacağı sülh sayəsində;
-
Sülh zamanı hər ölkə müharibəyə ayırdığı büdcəni azaldacaq, bu pulu
cəmiyyətin rifahı üçün xərcləyəcək. Bütün müsəlman ölkələri ortaq
müdafiə paktının üzvü olacaqları üçün daha az büdcə ilə daha güclü
müdafiə sistemi yaradacaqlar. Silah sənayesi və texnologiyası üçün
qoyulan sərmayələr sağlamlıq, təhsil, elmi və mədəni inkişaf kimi
sahələr üçün istifadə olunacaq.
Bununla da, əldə edilən qazancın çoxluğu rəqəmlərin nəzərdən
keçirilməsiylə daha dəqiq ortaya çıxır: Yaxın Şərq ölkələrinin silaha
ayırdığı illik məbləğ, Körfəz müharibəsinin baş verdiyi 1991–ci ildə
70,7 milyard dollar olmuşdur. Bu rəqəm sonrakı il 52,2 milyard dollara
endi, lakin sonrakı illərdə yenidən yüksəlməyə başladı. 2000–ci ildə 61
milyard dollar olan müdafiə büdcəsi, 2001–ci ildə 72 milyard dollara
çatdı.
2. İslam aləminin bəzi ərazilərindəki qeyri-sabitlik və münaqişələr
digər ölkələrə axına səbəb olur. Əksər həkim, mühəndis, alim, sənətkar,
yazıçı ölkələrində özlərini təhlükəsizlik şəraitində hiss etmədikləri
üçün Qərbə köçür və işlərinə orada davam edirlər. Sülhün yaranması bu
köçün qarşısını alacaq, yaxşı təhsil almış insanların köç etməsinin
qarşısının alınması bu kəslərin fəaliyyətlərindən əvvəlcə müsəlmanların
faydalanmasını təmin edəcəkdir.
3. Sülhün və sabitliyin hökm sürdüyü mühitdə müsəlman ölkələr
bir-birlərinin təcrübələrindən daha çox faydalanacaqlar. Sülh,
müsəlmanların hər sahədə güclərini birləşdirmələrinə, bir-birlərinin
çatışmayan cəhətlərini düzəltmələrinə, bu səbəbdən də daha çox fəal
olmalarına səbəb olacaq.
4. Sülh və sabitliklə birlikdə iqtisadi inkişaf da sürətlənəcək.
Hal–hazırda bəzi müsəlman ölkələr arasında başda sərhəd problemləri
olmaqla, müxtəlif problemlər yaşanır. Bu problemlər iqtisadi
çətinliklərin artmasına səbəb olur. Məsələn, yeraltı resursların
daşınması və dünyaya ixracında yaşanılan çətinliklərin təməli nəqliyyat
yollarının təhlükəsiz şəraitdə olmamasıdır. Su resursları da eyni
vəziyyətdədir. Müsəlman ərazisinin əhəmiyyətli bölgəsi olan Yaxın Şərqdə
su mübahisəli mövzuların ən birincisidir. Halbuki, müsəlman ölkələrin
bir-birlərinə dəstəyi və mübahisəli mövzuların razılaşma yolu ilə həll
edilməsi, bu problemləri tamamilə gündəmdən qaldıracaqdır.
5. Sülh İslam regionu xaricində yaşayan müsəlmanları da gücləndirəcək.
Dünyanın əksər ölkəsində İslam ən sürətli inkişaf edən dindir. Bu
ölkələrdə yaşayan müxtəlif millətlərə mənsub müsəlmanların ittifaq
yaratması Quran əxlaqının yayılmasını sürətləndirəcək, müsəlmanların
yaşadıqları cəmiyyətlərin mədəni sahələrində daha fəal olmalarını təmin
edəcək.
6) İslam aləmində yaradılan sülh digər dünya ölkələri üçün də nümunə
olacaq. Beləliklə də, dünyanın fərqli bölgələrində yaşanan problemlər
İslam dünyasını nümunə götürməklə dinc yollarla həll ediləcək.
Müsəlmanlar, həqiqi Quranın gətirdiyi gözəl əxlaqla yaşayarsa,
insanların hüzura və əmin-amanlığa qovuşacaqlarının canlı nümunəsi
olacaq, insanlar İslamın sülh və sağlamlıq dini olduğuna şahidlik
edəcəklər. İslam aləmindəki sülh, bəlkə də, əksər insanın gözəl əxlaqa
meyil etməsinə vəsilə olacaq.
İSLAM BİRLİYİNİN YAXIN ŞƏRQ ÜÇÜN TƏQDİM ETDİYİ HƏLL
Siz bu sətirləri oxuyarkən Fələstində minlərlə müsəlmanın həyat
mübarizəsi kəskin şəkildə davam edir. Yaxın Şərqdə yaşanan bu zülm İslam
Birliyinin yaradılması ilə başa çatacaq.
FƏLƏSTİN, ORTA ŞƏRQİN QANAYAN YARASIDIR
20–ci əsrin əvvəllərinə qədər Osmanlı imperatorluğu tərəfindən ədalətli
şəkildə idarə olunan Yaxın Şərq hal–hazırda dünyanın ən mürəkkəb, ən
problemli ərazisidir.
20–ci əsrin ən böyük sərvəti olan neftin daha çox çıxarılmasıyla böyük
əhəmiyyət qazanan Yaxın Şərq əsrin əvvəlindən bu günə qədər dünyanın ən
qeyri-sabit, ən qanlı bölgələrindən biri olmuşdur. Yarım əsrdən çoxdur
ki, minlərlə günahsız insan İsrailin törətdiyi terror, qırğınlar və
işgəncələr nəticəsində həyatını itirib. Əksəriyyəti şikəst qalıb, heç
bir günahı olmayan milyonlarla fələstinli evlərindən və yurdlarından
sürgün edilib, mühacir düşərgələrində, aclıq hüdudunda, səfalət içində
yaşamağa məhkum edilib.
Bütün dünyanın gözü qabağında hələ də davam edən bu zülmün həll
edilməməsi və bölgədə həsrətlə gözlənilən sülhün yaradılması üçün bu
günə qədər edilən bütün təşəbbüslər həmişə müvəffəqiyyətsizliklə
nəticələnib.
ORTAQ STRATEGİYA İLƏ İRƏLİLƏMƏ
İslam Birliyinin Yaxın Şərqdəki Ərəb-İsrail qarşıdurmasına gətirəcəyi
çox əhəmiyyətli bir həll var. İslam ölkələrinin ortaq strategiya
yürütməsi, İsrailə Yaxın Şərqdə on illərdir yürütdüyü "davamlılıq üçün
parçalama" strategiyasının və ya bir İslam ölkəsini digərinə qarşı
tarazlıq ünsürü kimi istifadə etməyə çalışmaq kimi taktikaların bir
nəticə verməyəcəyini göstərəcək. Bu da, İsraili Yaxın Şərqdə həqiqi bir
sülh yaratmağa yönəldəcək. İsrail bu vəziyyətdə, 1967–ci il
müharibəsində işğal etdiyi bütün ərazilərdən çəkilməyə və ərəb qonşuları
ilə sülh şəraitində yaşamağa razı ola bilər. Bu, ərəblər üçün olduğu
kimi İsrailli yəhudilər üçün də ən doğru yoldur.
Yaxın Şərqdə sülhün yaranması üçün həm ərəblər arasındakı radikal
ünsürlər düzəldilməli, həm də İsrail təcavüzkar, işğalçı, imperialist
siyasətindən imtina etməlidir. İslam Birliyi hər ikisini də təmin edə
bilər.
Tarixdə İslami rəhbərliklər dövründə Yaxın Şərqdə yəhudilərlə
müsəlmanların birlikdə sülh içində yaşadıqları unudulmamalıdır. Məsələn,
Osmanlı imperatorluğu dövründə Qüdsdə və ya Fələstinin digər
şəhərlərində çoxlu yəhudi yaşayıb və aralarında düşmənçilik olmayıb.
Problem, İsrailin bu mübarək torpaqlara tək başına liderlik etməyi
hədəfləməsiylə başladı və bu hədəf Yaxın Şərqə hələ də qan və ölüm
gətirir.
Şübhəsiz ki, hz. Yaqubun nəslindən gələn yəhudilərin ataları İsrail
peyğəmbərlərinin torpaqlarında yaşamağa, bu torpaqlardakı bütün müqəddəs
məbədlərində istədikləri kimi, sərbəst şəkildə ibadət etməyə haqları
var. Lakin bu torpaqların hamısında siyasi liderlik etmək, bunun üçün bu
torpaqlarda minlərlə ildir ki, yaşayan insanlara qarşı zorakılıq tətbiq
etmək, onları yurdlarından çıxarmaq və bu torpaqları qorumaq üçün bütün
Yaxın Şərqdə sabitliyi pozmağa çalışmaq çox yanlışdır.
İslam Ölkələri Birliyinin təqdim edəcəyi həll yolu;
1) İsrailin (Şərqi Qüds daxil olmaqla) bütün işğal etdiyi torpaqlardan
çəkilməsi və İsrail ilə bütün ərəb ölkələri arasında sülhün elan
edilməsi,
2) Fələstin torpaqlarının Fələstinin hakimiyyətində olan qismində
(məsələn, Şərqi Qüdsdə, Əl-Xəlildə və İordan çayının qərb sahilində)
yəhudilərin ibadət yerlərinin diqqətlə qorunması və yəhudilərin
(həmçinin xristianların da) bura sərbəst gediş-gəliş hüququnun olması,
3) İslam Birliyinin İsrail vətəndaşlarına yönələn hər cür terrorist
hərəkata və hücuma mane olması,
4) İslam Birliyinin istər Yaxın Şərqdə, istərsə də dünyada
anti-semitizmə qarşı mübarizə aparması, yəhudilərin dinclik və
təhlükəsizliyini müdafiə etməsi kimi təməllərə əsaslanır. Bu cür əhatəli
sülh planı tətbiq olunarsa, bir əsrdir ki, dinclik görməyən Yaxın Şərqə
sülh və sabitlik gələcək, on illərdir ki, silahlara və döyüşlərə
xərclənən pullar insanların xoşbəxtliyi, rifahı, sağlamlığı, təhsili
üçün xərclənəcəkdir.
Bir sözlə, Yaxın Şərqdə sülhün yaranması üçün tərəflər mülayim və
mehriban olmağı qəbul etməli, yəhudi irqçiliyindən və ya şovinizmdən
xilas olaraq sülh üçün səmimi səy göstərməlidirlər. Bunun üçün lazım
olan missiya isə İslam əxlaqının tarixdə Yaxın Şərqə öyrətdiyi
üstünlüklərdə gizlənmişdir.
Yaxın Şərqdə sülhün yaranması nəticəsində Uca Rəbbimizin Quranda əmr
etdiyi xoş və ədalətli rəhbərliklər qurulacaq.
Həqiqətən, Allah sizə əmanətləri sahiblərinə qaytarmanızı və insanlar
arasında hökm verərkən ədalətlə hökm vermənizi əmr edir. Allahın sizə
verdiyi bu öyüd-nəsihət necə də gözəldir! Şübhəsiz ki, Allah Eşidəndir,
Görəndir. (Nisa surəsi, 58)
Allah sizi, din uğrunda sizinlə vuruşmayan və sizi öz diyarınızdan qovub
çıxartmayan kimsələrə yaxşılıq etmənizdən və onlara ədalətli şəkildə
davranmanızdan çəkindirmir. Şübhəsiz ki, Allah ədalətli olanları sevir.
(Mumtəhənə surəsi, 8)
İSLAM ALƏMİNƏ ÇAĞIRIŞ
İslamla gələn gözəl əxlaqın bütün dünyaya yayılaraq, dinsiz fəlsəfələrin
fikirlə məğlub edilməsi, yer üzündən fitnənin qaldırılması ilə bütün
bəşəriyyətə sülh və qurtuluşun gələcəyi günlər Allahın izni ilə çox
yaxındır.
Dünya iqtisadiyyatındakı yeniliklər İslam aləmini çox böyük və
əhəmiyyətli dəyişikliklərin gözlədiyini açıq şəkildə göstərir.
Hal–hazırda İslamiyyət, dünya mediasının xüsusi mövzusuna çevrilmiş,
insanlığın diqqəti haqq dinə cəmlənmişdir. Dövrümüzdəki texnoloji
imkanlar həm müsəlmanların
bir-birləriylə əməkdaşlığını asanlaşdırmış, həm də insanlara İslam
əxlaqının gözəlliklərini izah etmələri üçün hər cür kütləvi informasiya
imkanını yaratmışdır. Lakin digər tərəfdən də İslam aləminin bir
hissəsində kasıblıq və cəhalət hökm sürür. Bundan faydalanan bəzi
şəxslər “İslam adına” İslama zidd aksiyalar keçirərək, dünyanın gözündə
müsəlmanları şübhə altında salırlar. İslam əxlaqına qarşı olan bəzi
dairələr də müsəlmanların bu vəziyyətindən faydalanaraq onlara qarşı hər
cür zülmü tətbiq edir və daha böyüklərini də planlayırlar.
Həll isə bütün müsəlmanları birləşdirəcək və onlara doğru yolu
göstərəcək İslam Birliyinin yaradılmasıdır.
Bu, İslam Birliyinin yaradılması üçün çalışmaq hər müsəlmanın
vəzifəsidir. Bütün müsəlman hökumətlər İslam Birliyinə hazırlanmalıdır.
Digər müsəlman ölkələrlə aralarındakı əlaqələri inkişaf etdirməli və
həqiqi İslam əxlaqının öz ölkələrində də daha yaxşı kök salması üçün
mədəni fəaliyyətlər icra etməlidirlər. Bütün müsəlman qeyri-hökumət
təşkilatları, müxtəlif təşkilatlar, vəqflər, media mənsubları, ictimai
xadimlər; müsəlmanlar arasındakı ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması və
birliyin yaranması üçün səy göstərməlidirlər. Dünyaya işıq saçacaq, həm
müsəlmanlara, həm də qeyri-müsəlmanlara gözəllik verəcək, yer üzünə
ədalət və sülh gətirəcək o böyük İslam mədəniyyətinin yenidən canlanması
bütün müsəlmanların duasıdır. Allahın izni ilə İslam Birliyinin
yaradılması bütün bu gözəlliklərə vəsilə olacaq.
www.islamaxidmet.com
DÜNYANI GÖZLƏYƏN AYDINLIQ GƏLƏCƏK
Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in bəzi hədisləri və Quran ayələri qarşımızdakı
dövrün Allahın izni ilə, dünya müsəlmanları üçün çox işıqlı olacağını
müjdələyir. İslam Birliyinin yaradılması da bu müjdəli dövrün
başlanğıcını sürətləndirəcək, yalnız müsəlmanların deyil, bütün
cəmiyyətlərin bolluq və rifah içində yaşayacaqları yeni dövrün
başlanğıcı olacaq. İndi yaşadığımız vəziyyət bu müqəddəs dövrün
müjdəçisidir.
Müharibələr, yoxsulluq dünyanın fərqli yerlərində müsəlmanların zülmə
məruz qalması, Peyğəmbərimiz (s.ə.v) tərəfindən 1400 il əvvəl xəbər
verilən Axırzaman əlamətlərindəndir. Bu əlamətlərin reallaşması, yenə
Peyğəmbərimiz (s.ə.v)-in
müjdələdiyi İslam əxlaqının dünyaya hakimiyyətinin yaxınlaşdığına işarə
edir. (Ən doğrusunu Allah bilir.)
Bu vəziyyət müsəlmanları kədərləndirməməli və ümidsizliyə salmamalı, tam
tərsinə şövq və həyəcanlarını artırmalıdır. Bu şövq və həyəcan bütün
dünyanı sülh və hüzurla dolduracaq, İslam Birliyinin yaranmasına şərait
yaradacaq.
GƏLİN BİR OLAQ
Bu müqəddəs vəzifəni yerinə yetirmək istəyən müsəlmanlar; gəlin
müsəlmanların arasını düzəldək. Bir-birinin məscidində namaz qılmayan,
salamlaşmayan, bir-birinin yazdığı kitabı oxumayan, kiçik fikir
fərqliliyinə görə qardaşına düşmən kəsilən müsəlmanların arasını
düzəldək. Bu cür süni ayrı-seçkiliklər aradan götürülsün. Allahın evləri
olan məscidlər hər hansı qrupun və ya məzhəbin deyil, bütün
müsəlmanların məscidi olsun. Hər müsəlman bir-biri ilə salamlaşsın,
bir-biri ilə söhbət etsin. Bir-birinə xoş münasibət göstərsin,
anlaşılmazlıqlar sona çatsın və bütün müsəlmanlar birləşərək,
təvazökarlıq və tolerantlıq içində Allaha daha çox yaxınlaşmaq, Onun
dininə daha çox xidmət etmək üçün çalışsınlar.
İslam Birliyi üçün çalışan müsəlmanlar Uca Rəbbimizin bu əmrini heç vaxt
unutmasınlar:
“Hamınız Allahın ipindən möhkəm yapışın və parçalanmayın! Allahın sizə
olan nemətini xatırlayın ki, siz bir-birinizə düşmən idiniz, O, sizin
qəlblərinizi birləşdirdi və Onun neməti sayəsində bir-birinizlə qardaş
oldunuz. Siz odlu bir uçurumun lap kənarında idiniz. O, sizi ondan xilas
etdi. Allah Öz ayələrini sizə beləcə bəyan edir ki, bəlkə doğru yola
gələsiniz”. (Ali İmran surəsi, 103)
İSLAM BİRLİYİ TƏCİLİ SURƏTDƏ HƏYATA KEÇİRİLMƏLİDİR
Bu yazıda ifadə edilən çıxış yolunun tezliklə həyata keçirilməsi çox
əhəmiyyətlidir. İslam dini və müsəlmanlar haqqındakı bəzi yanlış anlayış
və ön mühakimələr davam edir və bu, Qərbdə yaşayan müsəlmanlar üçün bəzi
çətinliklər yaradır. Qərblilər isə terrorizm qorxusundan daim narahatlıq
içində yaşayır, öz ölkələrində təhlükəsizlikləri təmin olunmur. Təcili
surətdə bütün bu çətinlikləri aradan qaldıracaq həllə ehtiyac var.
Həll yolu isə bütün bu problemləri dinc yolla və
daimi şəkildə həll edəcək İslam Birliyinin yaradılmasıdır.
ƏSAS SƏHİFƏ
|